22 Haziran 2010 Salı

Hitap kelimeleri

TV ve internet'in konuşma diline etkisiyle çeşitlenen ve çirkinleşen hitaplar hakkında yazmayı istiyordum uzun bir süredir. İlham şimdi geldi.

Farkındasınız değil mi, genç yaştakilerin garipleşen hitap kelimelerini? Argodan böbürlenmeye kadar uzayan geniş bir algı yelpazesinde dile giderek yerleşen çirkin hitaplar/yakıştırmalar üzerine bir çetele çıkardım. Okuyun bakalım, ekleyeceğiniz/çıkaracağınız olacak mı?

Dayı: Son on yılın popüler kelimelerinden. Kullanım alanı orta-alt eğitim seviyesindeki ve 'delikanlı' geçinen kitle. Çirkin ve sert.

Hacı: Dinsel çağrısımlı bu hitap iki şekilde kullanılıyor. Birincisi, kelime olarak karşılama ihtimali yüksek 'sakallı ve yaşlı' adamlara. Diğeri ise arkadaş arasında samimiyet göstergesi olarak. Samimi mi? hiç sanmıyorum.

Moruk: Listemizin en çirkini. Kelime zaten yeterince pis, bir de argoda iyice yerleşip de üst üste kullanıldığında tam bir 'ayılık gösterisine' dönüşüyor.

Üstad: Ortalama bir tabir. Nurcu tayfada pek yaygındır. Baktığın zaman saygıdeğer duruyor. Bana nedense sadece 'Necip Fazıl'ı hatırlatıyor. Bendeniz ise sadece kelime anlamı yerini bulduğunda; yani alanında duayen isimleri tanımlarken kullanırım.

Eleman: 18-28 kitlesinin 'pelesenk' hitaplarından biri. Anonim insanları anlatmak için kullanılır. Ekşisözlük gibi dil katliamcısı oluşumlar sayesinde hızla yaygınlaştı.

Osman: Bir ara erkek organına deniyordu. Şimdi, gereksiz, dangoloz insanlara takıştırılıyor. İyi de niye Osman?

Necati: Hor görülen bir erkek ismi daha. Anlam kaymasına uğramış, 'Şapşal' anlamında kullanılıyor (Örnek: Necati misin olum?). Kullanım alanı az.

Kanka (yer yer Kanki): En yaygın gençlik hitabı. Yalama oldu. Sinir olduğum bir sesleniş.

Bilader: Benim en çok kullandığım günlük hitap. 'Birader', büyüklenme edebiyatı ürünü olduğundan, yumuşatıyorum. Çevremdekiler de alıştı. Fena değil. Moruk'tan iyi en azından!

Arkadaşım: Vurguya göre, samimiyetten soyutlanmış bir hitap. Zaman zaman 'dikte etme', 'üste çıkma' veya 'laf geçirme' için kullanılabiliyor. Şu güzelim kelimeyi bile piç edebiliyoruz ya, aferin bize.

Aşkım: Kadınların samimiyet göstergesi. Ama ota boka aşkım deyince bir anlamı kalmıyor.

3 yorum:

  1. "haci" ve "üstad"in bir de solcu gencler tarafindan kullanimi var tabii...

    sonucta ayni hitap farkli cevrelerde farkli cagrisimlar yaratiyor...

    "kanka" konuyundaysa kesinlikle haklisin; "kanka" sinir krizi nedeni, "kanki"ninse cinayete kadar yolu var...

    YanıtlaSil
  2. "kanka" ve "kanki" konularında ben de mutabıkım, hele ki "badi" denildiğinde hepten şirazeden çıkıyorum.

    ankara'ya üni için ilk gittiğimde "hocam" duymuştum, o zamandan beri de kullanırım. bence tanımadığın birine seslenmekte birinci tercih ;) arkadaşlarımaysa "hocu" ya da "hocum" demeyi yeğliyorum; keyifli ve samimi duruyor kanımca...

    YanıtlaSil
  3. Geçenlerde bir arkadaşın 15 yaşında kızı annesinin doğum günün kutlamış facebooktan..:)
    Anneye hitap şu.

    HaCı... DquM gÜnN kTlu OlSn..
    Eh nersin...

    YanıtlaSil